1. Váldi
Mearkalávdegoddi sáhttá mearridit dievasmahtti njuolggadusaid mearkkaid birra, movt mearkavuogádat galgá leat Oarje-Finnmárkkus. Mearkalávdegottis lea boazodoallolága § 38 vuosttaš lađđasa goalmmát ja njealját cealkaga vuođul, ovddasvástádus gozihit ahte mearkkas lea dakkár hápmi ahte ii sáhte seahkanit dahje boastut geavahuvvot.
Mearkalávdegoddi galgá, seammas go bearráigeahččá ahte boazodoallu doaimmahuvvo vuohkkasit ja skihkalaččat, vuhtiiváldit mearkka árbevirolaš geavaheami ja hámi, earret eará galget bearraša árbevirolaš mearkkat doalahuvvot.
Oarje-Finnmárkku mearkalávdegoddi lea ođđajagimánu 6. beaivvi 2017 mearridan njuolggadusaid mearkkaid birra.
Njuolggadusat leat dohkkehuvvon Boazodoallostivrras guovvamánu 6. beaivvi 2017
2. Definišuvnnat
2.1 Vuođđomearka
Álgomearka almma rievdadusaid haga. Vuođđomearkkas vuolgá bearraša mearkaoalli.
2. 2 Mearkaoalli
Váldosánit ja smávvasánit váldosániid sisa, mat dahket mearkka váldohámi mihtilmasvuođa.
Čilgehus:
Bearraša mearkaoalli lea vuolgán soga vuođđomearkkas ja jotkojuvvo go leat doalahuvvon váldosánit ja smávvasánit váldosániid sisa.
2. 3 Mearkavuođđu
Mearkka earenoamašvuođat smávvasániid dásis, mat sirrejit seamma mearkaoali vuođđomearkkaid.
Čilgehus:
Ođđa mearkkat gártet das go mánát ožžot sátnerievdadusaid juoppá váhnema mearkaoalis ja rievdadusaiguin dasto earuha mearkka earenoamašvuođa. Iešguđege máná mearka šáddá nuppi vuoru fas su maŋisbohttiide vuođđomearkan, man ferte doalahit mearkavuođđun, go fas su maŋisboahttit ohcet ođđa mearkkaid.
3. Mearkasánit
3.1 Váldosánit
Váldosánit leat stuora časkkástagat maid álkit oaidná bohcco bealjis:
Gieška, hoaŋka, gaskat, guobir, ovddalskivdnji, maŋilskivdnji, lottegazza, vatnja geaiggobealjis.
Geaiggobealjis lea vatnja nanu sátni ja dovdomearkka ja dahká geaiggobealjis mearkka váldohámi mihtilmasvuođa ja earenoamášvuođa. gč. 2.2 ja 2.3.
3.2 Smávvasánit
Rievdadusat mat bohtet lassin váldosániide, omd. ceahkes, sárggaldat, vatnja, luddestat, ráigi.
Luddestat lea smávvasátni. Dattege lea dušše luddestat bealljegeažis dehálaš sátni ja nanu erohus ja dovdomearka. Dat dahká geaiggobealjis váldohámi mihtilmasvuođa ja earenomášvuođa. gč. 2.2 ja 2.3.
3.3. Geaiggobeallji
Geaiggobeallji (go eai leat váldosánit), ja jalgat (go eai leat smávvasánit) dahket mearkaoali, mearkavuođu ja mearkka dássálagaid váldosániiguin ja smávvasániiguin. gč 2.2 ja 2.3.
4. Vuođđoprinsihppa
4.1
Vuođđonprinsihppa mearkaárvvoštallamis lea ahte mánnái, ja muđui ođđa merkii, galgá ohcat rievdadusa váhnema mearkkas. Rievdadus galgá leat dušše nuppi váhnema mearkkas, nu ahte juoppá váhnema mearkka váldosánit doalahuvvojit ja rievdadus biddjo smávvasániiguin.
Jus váhnemat gullaba goabbat orohahkii, de galgá ohcat rievdadusa dan váhnema mearkkas gii gullá dan siidii/orohahkii gosa ohcá mearkka.
Mearka ohccojuvvo dan váhnema mearkkas/mearkaoalis gean bokte ohccis lea boazodoalloriekti, boazodoallolága § 32 mielde.
4. 2
Go ohcá mearkka náittosguoibmái/ovttasássái, geas ii leat mearkavuoigatvuohta
boazodoallolága § 32 vuosttaš ja nuppi lađđasa mielde, muhto oažžu
mearkavuoigatvuođa § 32 goalmmát lađđasa mielde, de galgá ohcat rievdadusa
náittosguoimmi/ovttasássi mearkkas.
5. Spiehkasteapmi vuođđoprinsihpas
5.1
Mearkalávdegoddi sáhttá árvvoštallat spiehkastit vuođđoprinsihpas jus:
5.2
Váhnemiid mearkaoalit leat dievvan ja ohccojuvvon mearka/mearkaoalli gullá fuolkái njuolga bajásmanni linnjás, ja mearka lea/lea leamaš anus siiddas/orohagas.
Čujuhuvvo:
NOU 2001:35, pkt 9.4.2.1.
“mearka sáhttá maid leat rievdadus fuolkki njuolga bajásmanni linnjás, nugo váhnenváhnemiid, ednuid/čeziid/egiiid ja siesáid/muoŧŧáid/goskkiid mearkkain.”
dahje
5.3
jus ii oba leat ge vejolaš gávdnat rievdadusa č. 5.2 mielde, de sáhttá árvvostallat ođđa mearkaoali.
6. Várrehus
Mearkalávdegottis lea viiddis fágalaš váldi árvvoštallat mearkavuogádaga ja dan molsašumiid. Dan dihte eai leat njuolggadusat ollislaččat.
7. Språk
Njuolggadusat lea čállojuvvon sámegillii ja jorgaluvvon dárogillii. Jus lea eahpádus, de manná sámegiella ovdalii.
Mielddus:
Dohkkehuvvon mearkasánit Oarje-Finnmárkku boazoguohtonguovllus.
Mielddus dohkkehuvvon váldosánit oarje-Finnmárkkus
Definišuvdna
Váldosánit leat stuora časkkástagat maid álkit oaidná bohcco bealjis: Gieška, hoaŋka, gaskat, guobir, ovddal dahje maŋil skivdnji, lottegazza.
Muhtun sátnekombinášuvnnas sáhttá sihke luddestat ja vatnja doaibmat váldosátnin.
Dohkkehuvvon smávvasánit Oarje-Finnmárkkus
Definišuvdna
Rievdadusat mat bohtet lassin váldosániide, nugo ceahkes, sárggaldat, vatnja, luddestat, ráigi.
Luddestat bealljegeažis geaiggobealjis:
Mearkasánit/sátnekombinašuvnnat mat eai leat dohkkehuvvon Oarje-Finnmárkkus
Guoská mearkasániide/sátnekombinašuvnnaide mat eai leat dohkkehuvvon Oarje-Finnmárkkus guohtonguovllus.
Oarje-Finmárkku mearkalávdegoddi lea jagis 1986, áššis 96/86, mearridan ahte nihtta ja skivdnjelahkki eai dohkkehuvvo šat mearkasátnin Oarje-Finnmárkkus.
Boazodoallostivra lea ovttajienalaččat dohkkehan mearkalávdegotti mearrádusa.
Boazodoallostivra čállá 29.04.1987, áššis 14/87:
“Reindriftsstyret godkjenner vedtaket av 22.05.86 i sak 96/86 i Merkenemnda for Vest-Finnmark som innebærer at nærmere beskrevne merkesnitt/snittkombinasjoner inntil videre ikke skal registreres i Vest-Finnmark reinbeiteområde.
Tidligere registrerte reinmerker med angjeldelde snitt/snittkombinasjoner blir ikke berørt av forrige ledd i vedtaket.”