Kommunen 

Kommunen er lokal planmyndigheit etter plan- og bygningslova (pbl.) og behandlar enkeltsaker etter jordlova. Når kommunen til dømes vedtar planar etter plan- og bygningslova om at dyrka og dyrkbar jord skal bli brukt til anna enn landbruk, blir  arealet omdisponert. Omdisponering skjer også når enkeltpersonar søker om å få bruke heile eller delar av ein eigedom til noko anna enn jordbruksproduksjon etter reglane i jordlova.

Fylkeskommunen

Fylkeskommunen er regional planmyndigheit og har ansvaret for å utarbeide regional planstrategi og for å lede regionale planprosessar. Fylkeskommunen kan også fremme motsegn til kommunale og statlege planforslag som er i strid med regional plan. Fylkeskommunane har ei viktig rolle i å rettleie og hjelpe kommunane i deira planlegging.  

Statsforvaltaren

Statsforvaltaren skal gjennom rettleiing medverke til at dei nasjonale interessene på jordvernområdet blir ivaretatt i kommunale og regionale planprosessar. Statsforvaltaren kan fremme motsegn når nasjonale jordverninteresser ikkje blir tatt i vare i dei kommunale planprosessane. På same måte kan statsforvaltaren ha innvendingar til regionale planar. 

Statsforvaltaren er klageinstans i omdisponeringssaker etter jordlova. Viss nasjonale omsyn til jordvern tilseier det kan statsforvaltaren, etter forvaltningslova § 35, gjere om kommunen sitt vedtak utan klage. Statsforvaltaren har også heimel i jordlova § 3 til å kontrollere kommunen sin sakshandsaming i omdisponeringssaker.  

Landbruksdirektoratet 

Landbruksdirektoratet har ein rådgjevande funksjon for Landbruks- og matdepartementet i samband med jordvern, og gir mellom anna faglege råd i motsegnssaker. Landbruksdirektoratet støttar statsforvaltarane i arbeidet med å rettleie kommunane og formidle kunnskap om jordbruket sine arealressursar til kommunane sitt  arbeid med planar.   

Landbruksdirektoratet er klageinstans i saker om deling og omdisponering etter jordlova i dei tilfella statsforvaltaren gjer om kommunen sine vedtak, og i spørsmålet om to registereiningar utgjer ei driftseining etter jordlova.  

Landbruks- og matdepartementet 

Landbruks- og matdepartementet (LMD) utviklar politikken på jordvernområdet. LMD er fagdepartement i motsegnssaker som gjeld jordvern.  

Kommunal- og distriksdepartementet 

Kommunal- og distriktsdepartementet (KDD) er ansvarleg departement for plan- og bygningslova og fattar endelege vedtak i motsegnssaker. KDD har også ansvaret for å utarbeide statlege planretningslinjer og nasjonale forventningar til regional og kommunal planlegging.

Norsk institutt for bioøkonomi (NIBIO) 

NIBIO har ei viktig rolle i å utarbeide og formidle oppdatert kunnskap om arealressursane til kommunal og regional forvaltning, og til storsamfunnet elles.  NIBIO utviklar og driftar kartgrunnlag som mellom anna er tilgjengeleg i NIBIO sin hovedkartløysing, Kilden og i kartløysinga for landbrukseigedomar, Gårdskart.